ބަޖެޓު އަމާޒު
2018 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓު އަމާޒުކުރެވިފައިވަނީ ގައުމު އާރާސްތުކޮށް، ރައްޔިތުންނަށް ދަތިވާ އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށާއި، ދައުލަތުން ފޯރުކޮށްދޭ ޚިދުމަތްތަކަށް ޒަމާނީ ބަދަލުތައް ގެނެސް ޚިދުމަތްތަކުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރުމަށާއި ދައުލަތުގެ މުވައްޒަފުންގެ އުފެއްދުންތެރިކަމާއި ޝައުގުވެރިކަން އިތުރުކުރުމަށެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ ދުވެލި ކުރިއަށް ޖެއްސުމާއި، އިގްތިސާދަށް އެންމެ ފައިދާވާ އަދި ރައްޔިތުންނަށް އެންމެ ބޭނުންތެރި ތަރައްގީގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް އިންވެސްޓްކުރުމުގެ މައްޗަށެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދީ ޙާލަތާއި ތަޞައްވުރު
މި ބަޔާނަކީ މި ހިނގާ 2017 ވަނަ އަހަރާއި މެދުރާސްތާގެ އިގްތިސާދީ ހާލަތާއި ތަސައްވުރުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވައިލައި ބަޔާނެކެވެ. މި ބަޔާނުގައި ބަލައިލާފައިވާނީ ދުނިޔެއާއި ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ ހާލަތާއި މެދުރާސްތާގެ ތަސައްވުރަށެވެ. މިގޮތުން ގައުމީ އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، އިންފްލޭޝަން އަދި ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގައުމުތަކާއެކު ކުރެވުނު ފައިސާގެ މުއާމަލާތުގެ ހިސާބުތަކަށް ބަލައިލެވިފައިވާނެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފިސްކަލް ޙާލަތާއި ތަޞައްވުރު
2018 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓު އަމާޒުކުރެވިފައިވަނީ ގައުމު އާރާސްތުކުރުމަށާއި، ރައްޔިތުންނަށް ދަތިވާ އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށާއި، ދައުލަތުން ފޯރުކޮށްދޭ ޚިދުމަތްތަކަށް ޒަމާނީ ބަދަލުތައް ގެނެސް ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރުމަށާއި އިގްތިސާދަށް އެންމެ ފައިދާވާ އަދި ރައްޔިތުންނަށް އެންމެ ބޭނުންތެރި ތަރައްގީގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް އިންވެސްޓްކުރުމަށެވެ. މި ބަޖެޓުގައި ފިސްކަލް ނިޒާމު ބައްޓަންކުރެވިފައިވާނީ ދައުލަތުގެ ޚަރަދުތައް އެކަށީގެންވާ މިންގަނޑެއްފައި ހިފެހެއްޓުމަށާއި، ލިބޭ އާމްދަނީން އާންމު ޚަރަދުތައް ދެކޮޅުޖެއްސުމުގެ އަސާސްގެ މައްޗަށެވެ.
ޕަބްލިކް ސެކްޓަރ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމް
ޕީ.އެސް.އައި.ޕީއަކީ ދައުލަތުން ހިންގާ އުމްރާނީ ތަރައްގީ ނުވަތަ މައްތިނި މަޝްރޫޢުތަކުގެ ޕްރޮގްރާމެވެ. މައްތިނި މަޝްރޫޢުތަކުގެ ބޭނުމަކީ ރައްޔިތުންނާއި ރަށްތަކަށާއި ދިވެހި އިގްތިސާދަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ދަތިތައް ފިލުވައިދިނުމުގެ އިތުރުން އެކިއެކި ފުރުސަތުތައް ހުޅުވައިދިނުމެވެ. މި ފަދަ މަޝްރޫޢުތަކުން ހާސިލުކުރަން ބޭނުންވާ ނަތީޖާއަކީ ގައުމީ އުފެއްދުންތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށް ރައްޔިތުންގެ އާންމު ދިރިއުޅުމަށް ފަސޭހަތައް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ.
އާމްދަނީ

ދައުލަތަށް އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ލިބެނީ ޓެކްސްގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީ އާއި ޓެކްސް ނޫން ގޮތްގޮތުން ލިބޭ އާމްދަނީ އާއި ޓްރަސްޓް ފަންޑުތަކުންނާއި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީއެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރު ދައުލަތަށް ޖުމުލަ އާމްދަނީ އާއި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި 22.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބޭނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. އެހެން އަހަރުތަކެކޭ އެއްފަދައިން 2018 ވަނަ އަހަރުވެސް ދައުލަތުގެ އާމްދަނީގެ އެންމެ ބޮޑު ބައެއް ހިއްސާ ކުރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ ޓެކްސްގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީއެވެ.

ޓެކްސްގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީ
TGST 26%
GGST 19%
Import duty 19%
BPT 18%
Others 9%
Green tax 5%
ޓެކްސްގެ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީ
1
2
3
ޚަރަދު

ދައުލަތުން ކުރާ ޚަރަދު ބެހިގެންވަނީ މައިގަނޑު ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއީ ދުވަހުން ދުވަހަށް ސަރުކާރު ހިންގުމަށާއި ރައްޔިތުންނަށް ޚިދުމަތް ދިނުމަށާއި ރައްޔިތުންނަށް ދެވޭ އެކިއެކި އެހީއަށް ހޭދަވާ ޚަރަދު (ރިކަރަންޓް ޚަރަދު) އަދި އުމްރާނީ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫޢުތަކާއި މެޝިނަރީ ފަދަ ކެޕިޓަލް އައިޓަމްތަކަށް ހޭދަވާ ޚަރަދު (ކެޕިޓަލް ޚަރަދު) އެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓަކީ 28.0 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ޖުމްލަ ޚަރަދަކީ 24.9 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. މިބަޖެޓުގެ 57.4 އިންސައްތަ ރިކަރަންޓް ޚަރަދަށް ކަނޑައެޅިފައިވާއިރު 42.6 އިންސައްތައަކީ ކެޕިޓަލް ޚަރަދެވެ.

ރިކަރަންޓް ޚަރަދު
Salary 47%
Office 19%
Subsidy 12%
Pension 9%
Loans 9%
ރިކަރަންޓް ޚަރަދު
1
2
3
ބޯހިޔާވަހިކަން

ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން 2018 ވަނަ އަހަރު 6,200 ހައުސިން ޔުނިޓް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ފަށަން ހަމަޖެހިފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން 5,400 ހައުސިންގ ޔުނިޓް މާލެ ސަރަހައްދުގައި އަދި 800 ހައުސިންގ ޔުނިޓް އަތޮޅުތަކުގައި އެޅުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. މި ހައުސިންގ ޔުނިޓްތައް ހެދުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ޕަބްލިކް ޕްރައިވެޓް ޕާޓްނަރޝިޕްގެ ދަށުން މަޝްރޫޢުގެ ޖުމުލައިގެ %15 ސަރުކާރުން ޚަރަދުކުރާގޮތަށެވެ. މި ގޮތުން މި މަޝްރޫޢުތަކަށް ޖުމުލަ 4,133 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ދައުލަތުގެ އާންމު ބަޖެޓުން ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 550 މިލިއަން ރުފިޔާއެވެ.

ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން 2018 ވަނަ އަހަރު 6,200 ހައުސިން ޔުނިޓް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ފަށަން ހަމަޖެހިފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން 5,400 ހައުސިންގ ޔުނިޓް މާލެ ސަރަހައްދުގައި އަދި 800 ހައުސިންގ ޔުނިޓް އަތޮޅުތަކުގައި އެޅުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. މި ހައުސިންގ ޔުނިޓްތައް ހެދުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ޕަބްލިކް ޕްރައިވެޓް ޕާޓްނަރޝިޕްގެ ދަށުން މަޝްރޫޢުގެ ޖުމުލައިގެ %15 ސަރުކާރުން ޚަރަދުކުރާގޮތަށެވެ. މި ގޮތުން މި މަޝްރޫޢުތަކަށް ޖުމުލަ 4,133 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ދައުލަތުގެ އާންމު ބަޖެޓުން ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 550 މިލިއަން ރުފިޔާއެވެ.

ޑިޖިޓަލް އެޑިއުކޭޝަން ޕްރޮގްރާމް

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ނިޒާމަށް އިންގިލާބީ ބަދަލެއް ގެނައުމަށްޓަކައި 2017 ގެ ތެރޭގައި 47 މިލިއަން ރުފިޔާ އަދި 2018 ވަނަ އަހަރު 138.8 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވެއެވެ. މި ހަރަކާތުން ހުރިހާ ސްކޫލެއް ނެޓްވަރކްއަކުން ގުޅާލެވި ދަރިވަރުން ސްކޫލަށް ފޮތް ދަބަސް ގެންދިއުމުގެ ބަދަލުގައި ކޮންމެ ދަރިވަރަކަށް ޓެބްލެޓެއް ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ. މިއާއެކު ގްރޭޑް 1 އިން 12 ގެ ދަރިވަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ޓެކްސްޓް ފޮތްތައްވެސް އީ-ބުކްއަށް ޑިޖިޓައިޒްކުރެވިގެންދާނެއެވެ. ހަމައެހެންމެ މި އިންގިލާބީ ބަދަލާއެކު ހުރިހާ މުދައްރިސުންނަށްވެސް ޓެބްލެޓެއް ދެވޭނެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ނިޒާމަށް އިންގިލާބީ ބަދަލެއް ގެނައުމަށްޓަކައި 2017 ގެ ތެރޭގައި 47 މިލިއަން ރުފިޔާ އަދި 2018 ވަނަ އަހަރު 138.8 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވެއެވެ. މި ހަރަކާތުން ހުރިހާ ސްކޫލެއް ނެޓްވަރކްއަކުން ގުޅާލެވި ދަރިވަރުން ސްކޫލަށް ފޮތް ދަބަސް ގެންދިއުމުގެ ބަދަލުގައި ކޮންމެ ދަރިވަރަކަށް ޓެބްލެޓެއް ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ. މިއާއެކު ގްރޭޑް 1 އިން 12 ގެ ދަރިވަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ޓެކްސްޓް ފޮތްތައްވެސް އީ-ބުކްއަށް ޑިޖިޓައިޒްކުރެވިގެންދާނެއެވެ. ހަމައެހެންމެ މި އިންގިލާބީ ބަދަލާއެކު ހުރިހާ މުދައްރިސުންނަށްވެސް ޓެބްލެޓެއް ދެވޭނެއެވެ.

ދަތުރުފަތުރުގެ ވިއުގަ

ދަތުރުފަތުރުގެ ވިއުގަ ރަނގަޅުކުރުމުގެ ގޮތުން 2018 ވަނަ އަހަރުގައިވެސް 4 އެއަރޕޯޓެއް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުމަށް ހަމަޖެހިފައިވެއެވެ. މި 4 އެއަރޕޯޓު ހެދުމުގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް 2018 ގައި ހޭދަވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 283 މިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. އަދި ދައުލަތުން ކުރިއަށް ގެންދާ ބޮޑެތި އިންފްރަސްޓްރަކްޗަރ މަޝްރޫޢުތަކުގެ ތެރެއިން 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ޗައިނާ-މޯލްޑިވްސް ފްރެންޑްޝިޕް ބްރިޖް ހެދުމުގެ މަސައްކަތްތައް ނިންމުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. 2018 ގައި މި މަޝްރޫޢުއަށް 311 މިލިއަން ރުފިޔާ ހޭދަވާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި މިހާރު ހިނގަމުންދާ ވެލާނާ އިންޓަރނޭޝަނަލް އެއަރޕޯޓުގެ އައު ރަންވޭއާއި ޓަރމިނަލް ހެދުމުގެ މަޝްރޫޢުއަށް 2018 ވަނަ އަހަރުގައި 1,962 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ.

މި ޕްރޮޖެކްޓަށް ހަރަދު ކުރަން ހަމަޖެހިފައިވާ ގޮތް
Loans 77%
Domestic 23%
1
2
ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލް

2018 ވަނަ އަހަރު ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލު ބިނާކޮށް ނިންމުމަށް 50 މިލިއަން ރުފިޔާ އަދި ހޮސްޕިޓަލަށް ބޭނުންވާ މެޝީނަރީއާއި އިކުއިޕްމަންޓް ގަތުމަށް 393 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވެއެވެ. އަދި 2018 ގައި ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލުގެ ޕީ.އެސް.އައި.ޕީ މަސައްކަތް ނިންމާ ހޮސްޕިޓަލު ހިންގަން ފެށުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. މިގޮތުން ހޮސްޕިޓަލުގެ ހިންގުމުގެ ޚަރަދުގެ ގޮތުގައި 370 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މި ހޮސްޕިޓަލުގައި ފެންވަރު ރަނގަޅު ކާޑިއޮލޮޖީއާއި ފިޒިއޮތެރަޕީ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެވޭނެ ވަސީލަތްތައް ގާއިމްވެފައި ހުންނާނެއެވެ. އަދި ހެލްތު ޓޫރިޒަމަށް ކޭޓަރކުރުމުގެ ގޮތުން އެގްޒެކެޓިވް ހެލްތުކެއަރ ކޮޓަރިއާއި އެޕާޓްމަންޓްތައްވެސް ހެދިފައިވާނެއެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރު ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލު ބިނާކޮށް ނިންމުމަށް 50 މިލިއަން ރުފިޔާ އަދި ހޮސްޕިޓަލަށް ބޭނުންވާ މެޝީނަރީއާއި އިކުއިޕްމަންޓް ގަތުމަށް 393 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވެއެވެ. އަދި 2018 ގައި ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލުގެ ޕީ.އެސް.އައި.ޕީ މަސައްކަތް ނިންމާ ހޮސްޕިޓަލު ހިންގަން ފެށުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. މިގޮތުން ހޮސްޕިޓަލުގެ ހިންގުމުގެ ޚަރަދުގެ ގޮތުގައި 370 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މި ހޮސްޕިޓަލުގައި ފެންވަރު ރަނގަޅު ކާޑިއޮލޮޖީއާއި ފިޒިއޮތެރަޕީ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެވޭނެ ވަސީލަތްތައް ގާއިމްވެފައި ހުންނާނެއެވެ. އަދި ހެލްތު ޓޫރިޒަމަށް ކޭޓަރކުރުމުގެ ގޮތުން އެގްޒެކެޓިވް ހެލްތުކެއަރ ކޮޓަރިއާއި އެޕާޓްމަންޓްތައްވެސް ހެދިފައިވާނެއެވެ.

ކުނި މެނޭޖުކުރުން

2018 ވަނަ އަހަރު ކުނި މެނޭޖްކުރުމަށް ޖުމުލަ 226 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން 78 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ތިލަފުށީގެ ބިން ހިއްކާ އިންސިނަރޭޓަރެއް ބެހެއްޓުމުގެ މަޝްރޫޢަށެވެ. އަދި 26 މިލިއަން ރުފިޔާ ޒޯން 1 ގެ ސަރަހައްދީ ކުނި މެނޭޖްކުރުމަށާއި އިކުއިޕްމަންޓް ހޯދުމަށް، އަދި 24 މިލިއަން ރުފިޔާ އައްޑޫ އަދި ފުވައްމުލަކު ސިޓީގެ ސަރަހައްދީ ކުނި މެނޭޖްކުރާ ނިޒާމް ގާއިމްކުރުމަށް ޚަރަދުކުރެވޭނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. ކުނި މެނޭޖްކުރުމުގެ މަޝްރޫޢުތަކުގެ %22 އަކީ ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ދޭ ހިލޭ އެހީން ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކެވެ.

މި ޕްރޮޖެކްޓަށް ހަރަދު ކުރަން ހަމަޖެހިފައިވާ ގޮތް
Domestic 66%
Grants 22%
Loans 12%
1
2
2018-2014 ގެ މަޝްރޫޢުތައް ބެހިފައިވާ ގޮތް
މާލެ ސިޓީއާއި އެއްރަށަށް ވުރެ ގިނަ ރަށްރަށަށް ނިސްބަތްވާ މަޝްރޫޢުތައް ފިޔަވައި
ބަޖެޓު އެޕް

މި އެޕަކީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ޑިޖިޓަލް ފޯމެޓުގައި ރައްޔިތުންނަށް ގެނެސް ދިނުމަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ އެޕެކެވެ. މި އެޕް މެދުވެރިކޮށް ބަޖެޓާބެހޭ ތަފާސްހިސާބާއި ގްރާފް އަދި ދިވެހި ރުފިޔާއާއި އެމެރިކާ ޑޮލަރުން ބަޖެޓުގެ ނަންބަރުތައް ބަލާލެވޭނެއެވެ.

މި އެޕުގެ މެދުވެރިކޮށް ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އާއި ޚަރަދު އަދި ސަރުކާރުން ކުރިއަށް ގެންދާ ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫއުތަކާގުޅޭ މައުލޫމާތުތައް ތަފްސީލާއެކު ފޯރުކޮށްދީފައިވާނެއެވެ.

މި އެޕަކީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ޑިޖިޓަލް ފޯމެޓުގައި ރައްޔިތުންނަށް ގެނެސް ދިނުމަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ އެޕެކެވެ. މި އެޕް މެދުވެރިކޮށް ބަޖެޓާބެހޭ ތަފާސްހިސާބާއި ގްރާފް އަދި ދިވެހި ރުފިޔާއާއި އެމެރިކާ ޑޮލަރުން ބަޖެޓުގެ ނަންބަރުތައް ބަލާލެވޭނެއެވެ.

މި އެޕުގެ މެދުވެރިކޮށް ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އާއި ޚަރަދު އަދި ސަރުކާރުން ކުރިއަށް ގެންދާ ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫއުތަކާގުޅޭ މައުލޫމާތުތައް ތަފްސީލާއެކު ފޯރުކޮށްދީފައިވާނެއެވެ.

Copyright © 2023, Ministry of Finance and Treasury